Udar mózgu to nagłe zaburzenie krążenia krwi w mózgu, które może prowadzić do uszkodzenia tkanki mózgowej. Istnieją dwa główne typy udaru mózgu: udar niedokrwienny i udar krwotoczny. W udarze niedokrwiennym przepływ krwi do części mózgu jest nagle przerwany, najczęściej na skutek zakrzepu lub zatoru. Z kolei udar krwotoczny występuje, gdy dochodzi do pęknięcia naczynia krwionośnego w mózgu, co powoduje krwawienie i wzrost ciśnienia wewnątrzczaszkowego. Oba przypadki stanowią poważne zagrożenie i wymagają natychmiastowej interwencji.
Co to jest udar mózgu i jakie są jego przyczyny?
Udar niedokrwienny mózgu występuje, gdy przepływ krwi do części mózgu zostaje nagle przerwany, najczęściej przez skrzep, co prowadzi do zakłócenia dostarczania tlenu i składników odżywczych do komórek mózgowych. Bez szybkiej interwencji, komórki te mogą ulegać uszkodzeniu lub obumierać w ciągu kilku minut. Udar krwotoczny, w przeciwieństwie do udaru niedokrwiennego, jest wynikiem pęknięcia naczynia krwionośnego w mózgu, co prowadzi do krwawienia wewnątrzczaszkowego. Pęknięcie naczynia może być spowodowane nadciśnieniem, miażdżycą, anomaliami naczyniowymi (np. tętniakami) lub urazami. Czynniki ryzyka obejmują nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, palenie papierosów, otyłość oraz wysoki poziom cholesterolu.
Jakie są objawy udaru mózgu?
Objawy udaru mózgu mogą występować nagle i mogą się różnić w zależności od rodzaju udaru. W przypadku udaru niedokrwiennego objawy wynikają z braku dopływu krwi do określonych obszarów mózgu, co prowadzi do niedowładów lub paraliżu jednej strony ciała, trudności w mówieniu, zawrotów głowy oraz problemów z koordynacją.
Udar krwotoczny objawia się zwykle silnym, nagłym bólem głowy, który może być związany z nudnościami, wymiotami, utratą przytomności, a także objawami neurologicznymi, takimi jak osłabienie jednej strony ciała lub zaburzenia mowy.
W obu przypadkach może również wystąpić utrata przytomności, zaburzenia widzenia i problemy z pamięcią.
Rozpoznanie udaru rezonansem magnetycznym
Rozpoznanie udaru mózgu jest kluczowe dla szybkiego wdrożenia leczenia i minimalizacji uszkodzeń. Najskuteczniejszą metodą diagnozowania udaru niedokrwiennego jest rezonans magnetyczny (MRI), który pozwala na wczesne postawienie diagnozy, nawet kilka minut po wystąpieniu objawów. Inne techniki obrazowania nie oferują takiej precyzyjności w tak krótkim czasie.
W przypadku udaru krwotocznego, MRI umożliwia wykrycie krwiaka oraz innych oznak krwawienia w mózgu, a także pozwala na ocenę naczyń mózgowych przy użyciu Angio-MRI, co umożliwia wykrycie tętniaka będącego potencjalną przyczyną krwawienia. W obu przypadkach szybka identyfikacja jest niezbędna do podjęcia skutecznego leczenia i zapobiegania dalszym komplikacjom.
Jak wygląda leczenie udaru mózgu?
Leczenie udaru mózgu zależy od jego rodzaju. W przypadku udaru niedokrwiennego, podstawą leczenia jest podanie leków trombolitycznych, które pomagają rozpuścić skrzepy krwi i przywrócić przepływ krwi do mózgu. W bardziej zaawansowanych przypadkach stosuje się interwencje chirurgiczne, takie jak usunięcie skrzepu za pomocą zabiegu endowaskularnego.
W przypadku udaru krwotocznego, leczenie koncentruje się na zmniejszeniu ciśnienia wewnątrzczaszkowego i kontrolowaniu krwawienia. Może być konieczne przeprowadzenie operacji w celu usunięcia krwiaka lub naprawy uszkodzonego naczynia.
Po udarze niezależnie od jego rodzaju, niezwykle istotna jest rehabilitacja, która obejmuje terapię fizyczną, zajęciową oraz logopedyczną, mającą na celu poprawę sprawności pacjenta i jakość jego życia.
